صدانت مقاله «تکثرگرایی حقوقی-فقهی، ثابتات شریعت و نظام تقنینی ایران» نوشتهی محسن برهانی و الهه لطفعلیزاده تکثرگرایی حقوقی-فقهی، ثابتات شریعت و نظام تقنینی ایران نوع مقاله : مقاله پژوهشی نویسندگان: محسن برهانی (دانشگاه تهران) الهه لطفعلی زاده (دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران) وجود مؤلفههای تاثیرگذار بر نظام حقوقی نقطه عزیمت پلورالیسم حقوقی است؛ نظریه ای که محوریت آن، بررسی تکثر در یک نظام حقوقی است. با توجه به وجود نوعی تعدد و چندگانگی در اغلب نظامهای حقوقی از قبیل تکثر در مبانی و منابع، ضرورت توجه به این نظریه نمایان میگردد؛ امری که در نظام حقوقی ایران نیز قابل بررسی میباشد. نظام حقوقی ایران از زمان مشروطه در دوگانه شریعت/قانون قرار گرفته و جایگاه این دو به عنوان منبع هنوز یکی از مسائل اصلی نظام حقوقی ایران است. با تصویب اصل چهارم قانون اساسی و مسئولیت شورای نگهبان در تطبیق مصوبات مجلس با موازین اسلامی، این مسأله پیچیدهتر شد، چرا که استنباط فقهی امری متکثر است و یافتن یک نظر و جمع آن با اراده عمومی نیازمند تامل میباشد. در این مقاله با تبیین مفهومی تکثرگرایی حقوقی و فقهی و توجه به ظرفیتهای فقه اسلامی به این مهم پرداخته شده است که در صورت تکثر فتاوا، مجلس در انتخاب هر یک از نظرات به عنوان مبنای فقهی، اختیار دارد و شورای نگهبان نمیتواند به استناد مغایرت مصوبه با نظر فقهی دیگر، آن مصوبه را خلاف شرع تشخیص دهد. دانلود فایل PDF این مقاله از سرور اول | سرور دوم مقاله «تکثرگرایی حقوقی-فقهی، ثابتات شریعت و نظام تقنینی ایران» نوشتهی محسن برهانی و الهه لطفعلیزاده رضا ایرانمنش , ...ادامه مطلب
صدانت سخنرانی کرامتالله راسخ با عنوان «تغییر ساختار اجتماعی در ایران؛ جماعت و جامعه» سخنرانی کرامتالله راسخ با عنوان «تغییر ساختار اجتماعی در ایران؛ جماعت و جامعه» جلسه ۷۳ام از سلسله نشستهای گفتار و اندیشه در آذرماه ۱۴۰۲ شنیدن صوت این سخنرانی در انکر | اسپاتیفای | کستباکس دریافت صوت این سخنرانی به صورت مستقیم . . سخنرانی «تغییر ساختار اجتماعی در ایران؛ جماعت و جامعه» مبتنی بر مقاله زیر است: . کرامت الله راسخ، دانشیار بازنشسته جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز ساختار جماعتی جامعه ی ایرانی: مبانی نظری مقدمه این مقاله بر اساس دو فرض اساسی بنا شده است. فرض اول، تمایزی گذاشتن بنیادی بین دو ساختار اجتماعی جماعتی[۱] و جامعهای[۲] است. فرض دوم، ساختار اجتماعی در ایران عمدتاً از ویژگیهای جماعتی برخوردار است. علم جامعهشناسی با تمایز بین ساختار جماعت و جامعه آشنا است، اگرچه گاهی این تمایز با استفاده از مضمونهای گوناگون بیانشده است. فردیناند تونیس، جامعهشناس آلمانی، از این تمایز در اثر خود با همین عنوان، جماعت و جامعه، آشکار نام میبرد. او مانند بسیاری از جامعه شناسان و فیلسوفان هموطن خود با ساختار جماعتی همدلی دارد. تونیس نگران عقبنشینی اجتنابناپذیر شکلهای زندگی سنتی ساختار جماعتی در برابر روند پیشروندهی صنعتی شدن و مدرن شدن است. این اثر درواقع حاوی آسیبشناسی تونیس از عصر خود است، عصر به حاشیه رفتن جماعت و بالندگی جامعه. او معتقد است که نمیتوان جماعت را در همان سطح جامعه تحلیل کرد، چون جماعت مانند جامعه با برنامه ساخته نمیشود، بلکه در روندی تاریخی طبیعی رشد میکند. تحلیل علمی جماعت از جامعه متفاوت است، چون جامعه با ارادهی معطوف به عقل ساخته میشود، درحالیکه, ...ادامه مطلب
. . . . . . . . . . . . . به گزارش تیزلند به نقل از پانا، مرحله نهایی انتخاب تیم جمهوری اسلامی ایران در هشتمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن کریم دانشآموزان جهان اسلام آغاز شد. مرحله نهایی انتخاب تیم جمهوری اسلامی ایران در هشتمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن کریم دانشآموزان جهان اسلام، صبح امروز 22 آذر ۱۴۰۲ در اردوگاه شهید باهنر برگزار شد. داوری در دو گروه دختران و پسران و رشتههای حفظ کل، قرائت، تحقیق و ترتیل برگزار خواهد شد. میکائیل باقری، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش در گفتوگو با پانا در رابطه با انتخاب اعضای تیم جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: انتخاب اعضا بهمنظور تشکیل تیم دانشآموزی جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در مسابقات داخلی و خارجی است و افراد راه یافته به این مرحله از بین دانشآموزانی انتخاب شدند که در مسابقات دو سال گذشته حائز رتبههای برتر شده بودند و با ارسال آثار توانسته بودند مرحله مقدماتی را پشت سر بگذارند. وی ادامه داد: خروجی این برنامه تشکیل تیم چهارنفره جمهوری اسلامی ایران در مسابقات بینالمللی قرآن کریم دانشآموزی خواهد بود که متشکل از ۲ دانشآموز پسر و ۲ دانشآموز دختر خواهد بود. مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با اشاره به برگزاری مسابقات بینالمللی قرآن کریم دانشآموزان جهان اسلام در بهمن ماه سال جاری، گفت: تیم نهایی در این مسابقات شرکت خواهد کرد و همچنین براساس دعوتنامههایی که از سوی کشورهای دیگر ارسال میشود، به مسابقات بینالمللی دیگر اعزام خواهند شد. برای مثال درحال حاضر کشور بنگلادش دعوتنامه شرکت در این مسابقات را برای ما ارسال کرده است که قطعا نفر دوم م, ...ادامه مطلب
صدانت گفتوگو با موسی اکرمی درباره جایگاه برجسته میرشمسالدین ادیبسلطانی در فلسفه ایران گفتگوی روزنامۀ هممیهن با دکتر موسی اکرمی جایگاه دکتر میرشمسالدین ادیبسلطانی در فلسفۀ ایران شنبه، ۲۲ ماه مهر ۱۴۰۲، صفحۀ ۱۵ (فرهنگ) میرشمسالدین ادیبسلطانی، پزشک، زبانشناس، مترجم، نویسنده، نقاش، ویراستار و فلسفهپژوه شهیر، صبح پنجشنبه ۲۰مهرماه ۱۴۰۲، در ۹۲سالگی در بیمارستان ایرانشهر دار فانی را وداع گفت. او که به زبانهای انگلیسی، آلمانی، فرانسه، یونان باستان، عربی، ایتالیایی، روسی، عبری، ارمنی، لاتین، پهلوی، اوستایی، پارسی میانه و باستان مسلط بود، برای نخستینبار با ترجمه «سنجش خرد ناب»، سبکی متمایز در ترجمه متون فلسفی را به ایرانیان پیشنهاد کرد؛ روشی منحصربهفرد که در آن کوشیده میشد با استفاده از ظرفیتهای زبان پارسی باستان و التفات به ریشهشناسی لغات، معادلهایی نو برای برخی از مفاهیم فلسفی برساخته شود. واکنشها نسبت به این نوآوری محققانه، متفاوت بود. برخی نامتعارفبودن آن را نشانهای روشن از استقبالنکردن مخاطبان از این جهد عظیم و بهتبعآن بیفایدگی آن دانستند. بودند کسانی نیز که زبان به طعن و کنایه گشودند و ترجیح تشنیک بر تکنیک، تراداد بر سنت، نگیرای بر انکار، همدوسش بر الصاق، آروینی بر تجربی، متاگیتیک بر مابعدالطبیعه، دویمچگوییک بر دیالکتیک، شاید شوش نیرومند بر احتمال قوی و پرهون بر دایره را چیزی جز خلق زبانی مصنوعی که به بیان برخی «ادیبمعانیک» نامیده میشد، ندانستند. دیگرانی اما دقت فوقالعاده ادیبسلطانی در انتخاب معادلها و کلیت پروژه او را ستودند و تجربه بیبدیلاش را کاری کارستان لقب دادند که زبان فارسی برای تبدیلشدن به زبانی فلسفی و توانایی درک مفاهیم این حوزه دانش، چا, ...ادامه مطلب
صدانت مشروطه ایرانی و جمهوری اسلامی؛ گفتگو با محمدامیر قدوسی همزمان با سالروز صدور فرمان مشروطیت در چهاردهمین روز از مردادماه سال ۱۴۰۲ رسانهی خبری تحلیلی دیدارنیوز در برنامه اصل ۲۷ با محمدامیر قدوسی، حقوقدان، وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه درباره امکان جمع میان ارزشهای مشروطه گرایانه با حکومت مبتنی بر قواعد شرع و نیز نسبت جمهوری اسلامی با آرمانهای نهضت مشروطیت گفتگویی ترتیب داد. در این گفتگو که به بهانه تالیف کتاب «چهار نظریه دربارۀ حکمرانی» -در سال ۱۳۹۹ از سوی انتشارات نگاه معاصر- انجام شده است؛ به موضوعات دیگری نیز همچون قانون اساسی، حقوق بشر، حقوق اقلیتها و دموکراسی پرداخته شد. . . مشروطه ایرانی و جمهوری اسلامی مشاهده گفتگو با محمدامیر قدوسی در یوتیوب | آپارات شنیدن گفتگو با محمدامیر قدوسی در انکر | اسپاتیفای | گوگل پادکست | کستباکس دانلود صوت به صورت مستقیم . . کتاب «چهار نظریه دربارۀ حکمرانی؛ پژوهشی دربارۀ نسبت مشروطیت و مشروعیت» میکوشد به این سوال پاسخ بدهد: آیا ممکن است که حکومتی به ارزشهای جهان جدید وفادار باشد و همزمان حکومتی دینی باشد؟ منظور از حکومت مشروطه در این کتاب، آن حکومتی است که چهار مولفه اداره دموکراتیک سپهر عمومی، ابتنای حکمرانی بر مبنای حکومت قانون، پاسداشت حقوقبشر و در نظر داشت سنتهای ملی در آن نهادینه شده است. همچنین منظور از حکومت مشروعه در این کتاب، آن حکومتی است که براساس قوانین شرعی اداره میشود. با این توضیح می توان پرسش نخست را به بیانی دیگر اینگونه صورتبندی کرد: آیا حکومتی که میخواهد براساس قواعد شرع اداره شود میتواند حکومتی باشد که حقوقبشر را حقیقتا پاس بدارد و با حکومت قانون در معنای دقیق کلمه سازگار باشد و به معنای دقیق کلم, ...ادامه مطلب
. . . . . . . . . . . . . مدرسه فرهنگ ایران با بیش از 12 سال سابقه تاسیس و افتخارات بیشمار در هر سه رشته نظری (انسانی، ریاضی و تجربی) به تازگی به محدوده سرسبز – دردشت منتقل شده است. کلاسهای تابستانه برای پایه دوازدهم از هفته سوم تیرماه و برای پایه دهم و یازدهم از هفته سوم مرداد شروع میشود. کادر مشاوره و پشتیبانی حرفهای با برنامه ریزی درسی منظم و پیگیریهای مکرر همواره روند پیشرفت تحصیلی دانشآموزان عزیزمان را مورد بررسی قرار میدهند. کادر آموزشی مدرسه از اساتید مجرب کشور و دبیران حرفهای تشکیل شده است. در ساعات آموزشی شیوههای مختلف مطالعه اعم از تشریحی و تستی به دانشآموزان آموزش داده میشود. مدرسه دارای فضای آموزشی عالی با تراکم مناسب کلاسها، محیطی آرام و خوب است. در کل تمام تلاش ما در این دبیرستان بر این است که راه موفقیت فرزند شما هموار شود. راههای ارتباطی با دبیرستان غیردولتی دخترانه فرهنگ ایران منطقه 4 تهران: وب سایت : https://farhangiran-school.ir آدرس : بزرگراه شهید سلیمانی, بین چهارراه سرسبز و دردشت, جنب دبستان فطرت, پلاک ۶۳۵ شماره تماس: ۷۷۴۵۷۲۹۴ -۷۷۴۹۵۱۴۷ بخوانید, ...ادامه مطلب
صدانت نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر به مناسبت دهمین سال تأسیس دین آنلاین نشستی با عنوان «تأملی در نواندیشی و روشنفکری دینی در ایران معاصر» در باشگاه اندیشه برگزار شد. مصطفی ملکیان، حسین هوشمند و امیر مازیار در این نشست حضور داشتند. عبدالکریم سروش نیز از دیگر سخنرانان این نشست بود که سخنانشان به صورت آنلاین پخش شد. . . نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر | شنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۲ . سخنان امیر مازیار در نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش اول نشست، سخنان امیر مازیار، محمدرضا لبیب (باشگاه اندیشه) و نورا نوری صفت (دین آنلاین) دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان حسین هوشمند در نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش دوم نشست، سخنان حسین هوشمند دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان عبدالکریم سروش در نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش سوم نشست، سخنان عبدالکریم سروش دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان مصطفی ملکیان در نشست تأملاتی دربارهی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش چهارم نشست، مصطفی ملکیان ده فقره را یادداشت کردهام و این ده فقره را ده سوال میدانم که پروژه روشنفکری دینی یا به تعبیری دیگر پروژه تجددگرایی دینی یا حتا نواندیشی دینی اینها را باید جواب بگوید برای این که این پروژه برای انسان اوائل قرن ۲۱ قانعکننده باشد و این پروژه بتواند مسائلی نظری را حل کند یا مشکلاتی عملی را رفع کند. هیچ کدام از این سوالات سوالاتی نیستند که بتوانم رای خودم را در بابشان بیان کنم. با این که قبلاً جوابهای خودم را تقریبا به همه این سوالات گفتهام، اما در این جا در باب این که این پروژه روشنفکری دینی , ...ادامه مطلب
صدانت نوشتار هادی حکیم شفایی با عنوان «زوال نقد در جامعه ایران و ضرورت تفکر انتقادی» زوال نقد در جامعه ایران و ضرورت تفکر انتقادی نویسنده: هادی حکیم شفایی نقد و فرهنگ گفتگو در جامعه ایرانی حتی در سطح تحصیلکردگان، روشن اندیشان و نخبگان، با وضعیت مطلوب فاصله بسیار دارد. اگر بتوان بهترین واژه را برای توصیف این وضعیت بکار برد واژه ی《ابتذال》بهترین وصف ممکن در بیان این مساله است. به نظر میرسد که اساسا واژه نقد یا نقد کردن، بدرستی فهم و یا تمرین نشده است. با رجوع به فرهنگ های واژگان، تعریف نقد کردن را چنین می یابیم: “جدا کردن سره از ناسره” و یا “مطرح کردن ضعف و قوت یک اثر”. با توجه به این معانی، مشخص می شود که نقد کردن، در معنای لغوی، اعم از بیان خوبی ها و بدی ها، خطاها و صحیح ها، خدمات و خیانت ها، و مزایا و معایب است؛ به عبارتی، فرایند نقد کردن، بر مبنای《تفکر انتقادی》صورت می پذیرد. اصطلاح تفکر انتقادی یا critical thinking، به معنای ارزیابی و تحلیل عقلانی یک مساله، بطور ماهرانه، منصفانه، بی طرفانه و همدلانه است. بنابراین، نقد کردن، ضرورتاً برابر با انتقاد کردن، رد کردن، طرد کردن و مانند آن نیست اگرچه رد کردن روشمند، می تواند فقط بخشی از فرایند نقد کردن باشد. ریچارد پل و لیندا الدر تفکر انتقادی را سطح بالاتری از تفکر معمول می دانند که ابزارهایی مفهومی در اختیار ما می گذارد تا بتوانیم در فرایند جستجوی معنا و حقیقت، طرز کار ذهن را درک کنیم. تفکر انتقادی به بیان این نویسندگان، نوعی《ندای درونی خردورزانه》است که اندیشه ها، عواطف و اعمال ما را بررسی و به شیوه ای خردمندانه تر بازسازی می کند[۱]. از این تعاریف چنین بدست می آید که نقدِ مبتنی بر تفکر انتقادی نیازمند تحقق, ...ادامه مطلب
صدانت نشست «جنبش زنان در ایران: نگاهی به اعتراضات کنونی» با حضور فاطمه صادقی و نفیسه آزاد نشست «جنبش زنان در ایران: نگاهی به اعتراضات کنونی» با حضور فاطمه صادقی و نفیسه آزاد دوشنبه اول بهمن ۱۴۰۱ نشست «جنبش زنان در ایران با نگاهی به اعتراضات کنونی» به همت موسسه مردمنهاد «رحمان» -که در حوزه بهبود آسیبهای اجتماعی فعالیت میکند- با حضور فاطمه صادقی، پژوهشگر و فعال حقوق زنان و نفیسه آزاد، جامعهشناس برگزار شد. این دو پژوهشگر ضمن اشاره به کنشگری اجتماعی همواره زنان در طول تاریخ ایران، علل اعتراضات و خشم زنان را ریشهیابی کردند. فیلم این نشست را میتوانید در یوتیوب یا آپارات ببینید. گزارشی که از نشست در ادامه میآید در شماره ۲۵۱۴ روزنامه پیام ما منتشر شده است. چرا زنان ایرانی اعتراض میکنند؟ چه چیزی برای اعتراض وجود دارد؟ زنان که در ایران درس میخوانند و اجازه تحصیل تا مدارج بالا را دارند، آنها که کار میکنند و فعالیت اقتصادی خود را در جامعه ادامه میدهند، زنان ایران که نه درگیرودار شرایط طالبانی کشور همسایه هستند و نه از حق حضور در عرصه عمومی منع شدهاند، پس حرف حساب آنها چیست؟ سهمیهبندی جنسیتی رشتههای دانشگاهی «نفیسه آزاد»، جامعهشناس در نشست «جنبش زنان در ایران با نگاه به اعتراضات کنونی» علت خشم و اعتراض زنان ایرانی را چنین توصیف میکند: «زنان ایرانی همواره در حال مقاومت پیچیده و چند لایه در برابر نوعی قدرت هستند اما این مقاومت چه ریشهای دارد؟ تحصیل پس از انقلاب راهی که برای زنان از هر گروهی باز است و آنها به تمامی از آن استقبال میکنند تا نیمه دهه ۷۰ به میزان بالایی تا حدود نیمی از جمعیت دانشگاهها را تشکیل میداند. این حضور گسترده وقتی در دهه ۸۰ به حدی میرسد که نسبت زنان, ...ادامه مطلب
صدانت نقد بیژن عبدالکریمی بر ایده «انقلاب ملی در انقلاب اسلامی» سیدجواد طباطبایی در تحلیل وقایع اخیر ایران نقدی بر ایده «انقلاب ملی در انقلاب اسلامی» دکتر سیدجواد طباطبایی در تحلیل وقایع اخیر ایران مصایب نگاه تجددمآبانه و اروپاسالارانه عبدالکریمی: طباطبایی به دلیل تن دادن به منطق شرق شناسانه و اروپا محور نمی تواند تاریخ ما را به درستی مفهوم سازی کند منتشر شده در روزنامه ایران، شماره هشت هزار و صد و بیست و نه، ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ ضمن احترام به شخصیت علمی و تلاشهای نظری دکتر سید جواد طباطبایی، میکوشم در خصوص اظهارات ایشان پیرامون وقایع و ناآرامیهای اخیر و طرح ایده «انقلاب ملی در انقلاب اسلامی» نکاتی را طرحکنم: به نظر میرسد که مواجهه دکتر طباطبایی با سنت تاریخی ما بیش از آنکه مواجههای فلسفی باشد، مواجههای ایدئولوژیک است. ایشان در واقع تجدد و عقل مدرن را مطلق میکنند و از چشمانداز خرد یونانی، تجدد و مدرنیته به جامعه و تاریخ ما مینگرند و هر آنچه که ما را به تجدد نزدیککند از عوامل رشد و بالندگی تاریخ ما و هرآنچه که ما را از تجدد دور کند، عامل انحطاط ما میدانند. در واقع دکتر طباطبایی، به منطق شرقشناسان تن دادهاند، و نگاهشان اروپامحور است و به همین دلیل، علیرغم احترامی که برای تلاشهای سترگ ایشان قائلم، لیکن باید اظهار کنم که ایشان نمیتوانند تاریخ ما را به درستی مفهومسازی کرده و به درستی به سرشت خرد ایرانی نزدیک شوند. در این راستا، ایشان تمام مؤلفههایی که قوامبخش هویت و خرد ایرانی است، اعم از تفسیر معنوی از جهان، عرفان و خرد دینی ایرانی، را عامل انحطاط تلقی میکنند. دکتر طباطبایی اصلاً نتوانستهاند به این حقیقت نزدیکشوند که ایران یکی از کانونهای معنوی جهان است. درواقع, ...ادامه مطلب
صدانت معرفی کتاب «چه شد؟ داستان افول اجتماع در ایران» اثر محسن گودرزی معرفی کتاب «چه شد؟ داستان افول اجتماع در ایران» اثر محسن گودرزی محسن آزموده (روزنامه اعتماد) : اگر جامعه را مثلثی درنظر بگیریم که از سه ضلع سیاست (دولت)، اقتصاد (بازار) و اجتماع (مردم) ساخته شده، به باور نویسندگان کتاب «چه شد؟» داستان« افول اجتماع در ایران» ضلع اول، یعنی سیاست دو ضلع دیگر را بلعیده و بهشدت تضعیف کرده است. محسن گودرزی و عبدالمحمد کاظمیپور، اخیرا در کتاب مذکور، کوشیدهاند با تکیه بر آمار و ارقام و پیمایشهای موجود نشان دهند که چرا و چگونه وضعیت اینطور شده و در ادامه و در صورت توجه یا عدم توجه به این شرایط، چه مسیرهایی پیش روی جامعه ایران قرار گرفته است. این کتاب به تازگی به همت نشر اگر منتشر شده و شهر کتاب تندیس هم در اولین جلسه از مجموعه نشستهای گفتوگو درباره ایران، با حضور دکتر محسن گودرزی، یکی از نویسندگان و چند تن از جامعهشناسان ایرانی از آن رونمایی کرده است. آنچه میخوانید گزارشی از سخنرانی شیرین احمدنیا، حسین سراجزاده، محمد فاضلی، عبدالمحمد کاظمیپور و محسن گودرزی در این نشست است. مشاهده فیلم نشست گفتگو پیرامون کتاب «چه شد؟ داستان افول اجتماع در ایران» در یوتیوب | آپارات شنیدن صوت نشست گفتگو پیرامون کتاب «چه شد؟ داستان افول اجتماع در ایران» در کستباکس | اسپاتیفای جوانان پیشرو و تحولخواه هستند شیرین احمدنیا، جامعهشناس| نویسندگان با یک رویکرد سه وجهی نشان میدهند که ساخت یا تخریب سرمایه اجتماعی مسوولیت همه است. آنها در این کتاب عمدتا مبتنی بر پژوهشهای ملی و پیمایشهایی که قبل و بعد از انقلاب صورت گرفته، تصویری از وضعیت کنونی جامعه ایران به دست داده و روندی را شناسایی کردهاند, ...ادامه مطلب
صدانت گفتگوی دیدارنیوز با مصطفی مهرآیین دربارهی جنبشهای درون ایران دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: “کشور ما همواره دستخوش جنبشهای متفاوت بود از جنبش تنباکو تا جنبش سبز که البته در این میان جنبشهایی مانند مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت، انقلاب مردم ایران در سال پنجاه و هفت و حماسه دوم خرداد ۷۶ را پشت سر گذاشته است” این جمله را دکتر مصطفی مهرآیین استاد دانشگاه و جامعه شناس فرهنگ در برنامه اصل ۲۷ مطرح میکند و میگوید: کشور ما انباشتی از این اتفاق هاست که در تاریخ با گسست زیادی روبرو بوده و نتوانسته مسیر خود را خطی و مستمر ادامه دهد. او به این اتفاق ها، این را هم اضافه میکند که کشور آنقدر درگیر این جنبشها بوده که اندیشمندان و صاحبان فکر و حتی سیاستمداران آن فرصتی برای اندیشه و تفکر برای حل مشکلات نداشتند البته این را هم باید بدانید که کشور نیروی متفکر علمی و متخصص هم به اندازه کافی نداشت. مهرآیین درباره دلیل پشت پرده اتفاقهای کشور یک تعبیر جالب دارد و میگوید: دعوایی که این روزها در کشور رخ داده دعوای میان دو تفکر است که میتوان به زبان سادهتر شبیه به دعوای بین پدر و مادر است. به گفته این جامعهشناس، نظام سیاسی کشور در همان سالهای اول انقلاب به سمت جامعه تکصدایی رفت و نیروهای مذهبی به سرعت جای نیروهای سیاسی صاحب اندیشه را گرفتند و سایر افراد را به طرق مختلف حذف یا سرکوب کردند. این استاد دانشگاه میافزاید: در دولت خاتمی چه اتفاقی میافتد که گفتگوی تمدنها شکل میگیرد، اما با تفکر دولت بعدی یعنی احمدی نژاد رنگ و بوی آن را با به میان آوردن گفتگوی یک سویه با منجی جهان تغییر میدهد. مهرآیین با اشاره به اینکه در شرایط کنونی دولت باید بیاید حقایق را بیان کند، تنها راه , ...ادامه مطلب
صدانت نشست «معمای قانون در نظام حقوقی ایران» با حضور محسن برهانی معمای قانون در نظام حقوقی ایران با حضور محسن برهانی (دکترای حقوق جزا و جرمشناسی؛ عضو هیأت علمی دانشگاه تهران – دانشآموخته حوزه علمیه قم – وکیل دادگستری؛ عضو کانون وکلای دادگستری مرکز) موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم | ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ فیلم چکیده این نشست در یوتیوب فیلم کامل این نشست در یوتیوب | آپارات شنیدن صوت کامل این نشست در کستباکس | انکر | اسپاتیفای | گوگل پادکست دانلود فایل صوتی کامل این نشست اگر یک جریان تاریخی را از صد و چهل سال پیش نگاه کنیم از مرحله قبل از مشروطه در ایران و بسترهایی که مشروطه را در ایران شکل داد میبینیم که یک مسئله اساسی در میان اندیشمندان وجود دارد و آن مسئله قانون است. وقتی ما رساله یک کلمه مستشارالدوله -که قبل از مشروطه نوشته شده است- را میخوانیم می بینیم انگار مسائلی که مستشارالدوله قبل از مشروطه داشته با مسائلی که اکنون ما با آن درگیر هستیم، ظاهراً یکسان است. وقتی شما رساله یک کلمه را میخوانید گویی برای ایران امروز نوشته شده است و انگار هنوز مسئله قانون در ایران حل نشده است. تمام بحثهایی که شما راجع به این قضیه دارید که نحوه توسعه در ایران چطور باشد و یا نحوهٔ تعامل با قدرت، مسئله روابط خارجی، رابطه با شهروندان چگونه باشد، همه اینها باهم جمع میشود و در یک نقطه به «قانون» بدل میشود. که چگونه ما قانون داشته باشیم. بر اساس چه معیاری قانون بنویسیم و چگونه قانون را اجرا کنیم. پس ما در اینجا دو مسئله و سؤال داریم. چه قانونی داشته باشیم؟ چگونه قانون بنویسیم؟ با توجه به چه بسترهایی قانون بنویسیم؟ و از طرف دیگر قانونی که داریم را به چه صورتی اجرا کنیم؟ ما در وضع و جعل مسئلهداری, ...ادامه مطلب
صدانت مقاله حسن محدثی با عنوان «چشماندازی نظری دربارهی خیزشهای اجتماعیی ایران» حسن محدثی: نوشتن این بحث بلند و طولانی با عنوان «چشماندازی نظری دربارهی خیزشهای اجتماعیی ایران» را در بحبوجهی یک جنبش اجتماعیی سراسری و از ۲۸ مهر ۱۴۰۱ آغاز کرده ام و در ۱۱ آذر به پایان رسانده ام. الان که این نوشته را برای بازنشر کامل آن ویرایش میکنم، ۱۷ آذر ۱۴۰۱ است و جنبش همچنان ادامه دارد. نوشتن در بحبوحهی یک جنبش همراه با پیگیریی اخبار هر روزهی آن و نیز همراه با مطالعهی دیگر خیزشهای اجتماعی و جنبشهای اجتماعی در دهههای اخیر در ایران، به من این امکان را داده است که به زمینهی اجتماعیی بروز آنها بیشتر توجّه کنم. کوشیدم تا جاییکه ممکن است در عین مفهومسازیی لازم برای تبیین و توضیح این پدیده، مفاهیمی قابل فهم برای مخاطب عام را بهکار بگیرم و تا جاییکه ممکن است دقیق سخن بگویم و از کلّیگویی پرهیز کنم. امیدوار ام این نوشته مورد توجّه مخاطبان ارجمند قرار گیرد. انتشار عمومیی آن به من فرصت دریافت نقدهای صاحبنظران ارجمند و آموختن بیشتر را میدهد. تعریف خیزش اجتماعی خیزش اجتماعی چیست؟ برای پاسخ به چنین پرسشی میبایست مفهوم خیزش اجتماعی را تعریف کنیم و مشخّصههای آن را بشناسیم. مراد من از خیزش اجتماعی هر نوع حرکت جمعی است که منتهی به بروز شکلی از نارضایتی در محیط اجتماعی میشود و در آن افراد ناراضیی متعدّدی شرکت میکنند. اما نارضایتی چیست؟ نارضایتی محصول سه چیز است: ۱) عدم پاسخگویی به نیازهای فردی و فرافردی، ۲) ایجاد اَشکالی از خسارت مادی و غیرمادی، ۳) عدم برآوردن توقّعات و چشمداشتها. عدم پاسخگویی به نیازهای فردی و ایجاد خسارت برای فرد، و عدم برآوردن چشمداشتهای فردی, ...ادامه مطلب
صدانت سخنرانی سید علی محمودی با عنوان «کانت، عقلانیت، روشنگری و ایران امروز» سخنرانی سید علی محمودی همراه با پرسش و پاسخ با عنوان «کانت، عقلانیت، روشنگری و ایران امروز» سید علی محمودی پژوهشگر ایرانی و استاد دانشکده روابط بینالملل است. آثار او عمدتاً در حوزه نقد اندیشه سیاسی مدرن در ایران و بررسی اندیشههای کانت است. برگزارکننده: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران(مدرسۀ تابستانی) زمان: ۲۱ شهریور ماه ۱۴۰۱ محورهای سخنرانی: ۱) روشنگری چیست؟ مبانی روشنگری کداماند؟ چرا محدودیت شناخت بشری به تساهل و مدارا میانجامد؟ آزادی، عدالت و حقوق بشر چه جایگاهی در روشنگری دارند؟ ۲) در نگاه کانت، انقلاب، شورآفرین، انگیزنده و الهامبخش است، اما اصلاح شیوۀ تفکر از انقلاب برنمیآید. انقلاب میتواند منشاء تحولات بسیار باشد، اما با فروریختن نظام کهن، حکومت جدید بر پایۀ«قانون اساسی» بنیان نهاده میشود. قانون اساسی نوین، دارای ماهیت و ادبیات مدنی است، نه انقلابی؛ به این معنی که ترکیبی از گزارههای مدنی و انقلابی نیست. در غیر این صورت، با دو مشکل اساسی مواجه میشود: یکی، تناقض میان«رویکرد مدنی»- که از جنس حقوقی و قانونی است- ، با«رویکرد انقلابی»؛ دودیگر(و در نتیجه)، تضاد و تنازع در مقام اجرا و در میدان عمل. ۳) در دوران روشنگریِ اروپا، فیلسوفان و دینشناسان به دلیل جانبداری از آزادی، از سوی خودکامگان به«بیبندوباری» متهم شدند. در ایرانِ دورۀ اصلاحات نیز، شاهد همین شیوۀ فرصتطلبانه و ویرانگر از سوی استبدادگران بودیم. ۴) فیلسوفان و متألهان روشنگری، دینستیز نبودند. آنان به خدا و دین باور داشتند و از آن جانبداری میکردند، اما با کلیسای مسیحی به عنوان نهاد«استبداد دینی» در چالش و تعارض بودند. آنان به ارتباط , ...ادامه مطلب