انجمن اپتیک و فوتونیک ایران

صدانت نوشتار مهدی تدینی با عنوان , ...ادامه مطلب

صدانت نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر به مناسبت دهمین سال تأسیس دین آنلاین نشستی با عنوان «تأملی در نواندیشی و روشنفکری دینی در ایران معاصر» در باشگاه اندیشه برگزار شد. مصطفی ملکیان، حسین هوشمند و امیر مازیار در این نشست حضور داشتند. عبدالکریم سروش نیز از دیگر سخنرانان این نشست بود که سخنانشان به صورت آنلاین پخش شد. . . نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر | شنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۲ . سخنان امیر مازیار در نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش اول نشست، سخنان امیر مازیار، محمدرضا لبیب (باشگاه اندیشه) و نورا نوری صفت (دین آنلاین) دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان حسین هوشمند در نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش دوم نشست، سخنان حسین هوشمند دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان عبدالکریم سروش در نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش سوم نشست، سخنان عبدالکریم سروش دریافت صوت | مشاهده فیلم در آپارات . سخنان مصطفی ملکیان در نشست تأملاتی درباره‌ی نواندیشی دینی در ایران معاصر بخش چهارم نشست، مصطفی ملکیان ده فقره را یادداشت کرده‌ام و این ده فقره را ده سوال میدانم که پروژه روشنفکری دینی یا به تعبیری دیگر پروژه تجددگرایی دینی یا حتا نواندیشی دینی اینها را باید جواب بگوید برای این که این پروژه برای انسان اوائل قرن ۲۱ قانع‌کننده باشد و این پروژه بتواند مسائلی نظری را حل کند یا مشکلاتی عملی را رفع کند. هیچ کدام از این سوالات سوالاتی نیستند که بتوانم رای خودم را در بابشان بیان کنم. با این که قبلاً جوابهای خودم را تقریبا به همه این سوالات گفته‌ام، اما در این جا در باب این که این پروژه روشنفکری دینی , ...ادامه مطلب

صدانت مجموعه جلسات ایدئولوژی‌پژوهی با حضور مهدی تدینی، محمدعلی توانا و مسعود سپهر مجموعه جلسات ایدئولوژی‌پژوهی به همت «نشست‌های گفتار و اندیشه» شیراز در خرداد ۱۴۰۲ با حضور مهدی تدینی، مسعود سپهر و محمدعلی توانا برگزار شد. در این جلسات که طی سه روز برگزار شد، هفت عنوان کتاب با ترجمه مهدی تدینی بررسی شد: یهودی‌ستیزی، اثر هانا آرنت امپریالیسم، اثر هانا آرنت توتالیتاریسم، اثر هانا آرنت بولشویسم، اثر دیتریش اکارت گفت‌وگو با موسولینی، اثر امیل لودویگ لیبرالیسم، اثر لودویگ فون میزس بوروکراسی، اثر لودویگ فون میزس . . مجموعه جلسات ایدئولوژی‌پژوهی . جلسه اول: عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر با محوریت آثار هانا آرنت مشاهده سخنان مسعود سپهر در یوتیوب و آپارات مشاهده سخنان مهدی تدینی در یوتیوب و آپارات شنیدن صوت کامل جلسه اول به همراه پرسش و پاسخ در انکر | اسپاتیفای | کست‌باکس . جلسه دوم: گفت‌وگو با فاشیست‌ها با معرفی کتاب‌های بولشویسم و گفت‌وگو با موسولینی مشاهده سخنان مهدی تدینی در یوتیوب و آپارات شنیدن صوت کامل جلسه دوم به همراه پرسش و پاسخ در انکر | اسپاتیفای | کست‌باکس . جلسه سوم: لیبرالیسم با معرفی آثار لودویگ فون میزس مشاهده سخنان محمدعلی توانا در یوتیوب و آپارات مشاهده سخنان مهدی تدینی در یوتیوب و آپارات شنیدن صوت کامل جلسه سوم به همراه پرسش و پاسخ در انکر | اسپاتیفای | کست‌باکس . . مکان: شیراز، خیابان قصردشت، کوچه ۳۹، پلاک ۵۰ حزب اتحاد ملت ایران اسلامی | شعبه فارس . . مجموعه جلسات ایدئولوژی‌پژوهی با حضور مهدی تدینی، محمدعلی توانا و مسعود سپهر رضا ایرانمنش , ...ادامه مطلب

صدانت نوشتار فرهاد شفتی با عنوان «سه واژه‌ی کلیدی برای بازبینی فهم دینی: زن، زندگی، آزادی» سه واژه‌ی کلیدی برای بازبینی فهم دینی: زن، زندگی، آزادی فرهاد شفتی | ماهنامه‌ی کوچه، سال ۷، شماره ۴۴ نخستین بار که شعارِ “زن، زندگی، آزادی” را شنیدم، اگرچه می‌دانستم که خاستگاه این شعار به مراتب فراتر از بحث‌های دینی است، پیوند نزدیکی بین این سه واژه و بحث‌های معاصر در بازبینی فهم دینی یافتم. آنگونه که می‌بینم هر یک از این سه واژه، در کنار چندین پیام و دغدغه‌ی درخور توجه که با خود دارند، به یکی از جنبه‌های گران‌مایه‌ی فهم دینی نیز مربوط می‌شوند. در واقع این سه واژه را نماینده‌ی برخی از مهم‌ترین مباحث دین‌شناسی در این روزگار می‌بینم. در بسیاری از مباحث علمی،  تعدادی از کلیدواژه‌ها آنچنان نقش پررنگی در فرآیند تحلیل می‌یابند که رفته‌رقته به مدخل آن مباحث تبدیل می‌شوند. واژه‌ای که به عنوان مدخل یک بحث آرام‌آرام جای خود را باز می‌کند نقش موثری در انسجام آن بحث و تبیین اهمیت آن، و نیز در یافتن مسیرهای تحلیلی مناسب برای پرداختن به آن بحث دارد. در این نوشتار سعی من بر این است که پیوند این سه واژه را با مباحث امروزینِ آوردگاهِ فهم دینی به اختصار بیان کنم. به این شکل می‌کوشم که اندیشمندان و دانشمندان عرصه‌ی دین را به استفاده از این واژه‌ها و معنی و مفهوم آنها به عنوان مدخل‌هایی برای بازاندیشی فهم دینی فرابخوانم. در اینجا بنا ندارم که نظر خود را درباره‌ی موضوعات مطرح شده بیان کنم. این نوشتار تنها به منزله‌ی طرح مسأله است و بنای پاسخ‌گویی ندارد. از همین روی، در این نوشتار تنها به بیان کلّی عناوین مورد نظر بسنده می‌کنم و وارد مباحث جزیی و فنّیِ این عناوین نخواهم شد. نکته‌ی دیگر اینکه در , ...ادامه مطلب

صدانت گفت‌‏وگو با علی‌رضا علوی‏‌تبار با عنوان «جناح‌بندی‌های جدید در نواندیشی دینی» جناح‌بندی‌های جدید در نواندیشی دینی گفت‌‏وگو با علی‌رضا علوی‏‌تبار روزنامه هم‌میهن ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ / فرزاد نعمتی (خبرنگار گروه فرهنگ) اختلافات فکری عبدالکریم سروش و محسن کدیور در سال‌‌های اخیر بر کسی پوشیده نیست. برای مخاطبان جدی روشنفکران دینی تاریخ این اختلاف البته نه به سال‌‌های اخیر که به دهه۷۰ بازمی‌‌گردد؛ زمانی که انتشار «صراط‌‌های مستقیم» مسبب مناظره کدیور با سروش و انتشار کتاب «درباره پلورالیزم دینی» شد. بعدتر نشر «بسط تجربه نبوی» نیز بر اختلافات افزود اما در دهه۹۰ نظریه‌‌های «رویای رسولانه» و «دین و قدرت» سروش به نقادی بی‌‌محابای کدیور از او انجامید. در آخرین موضع‌‌گیری، سروش موضع «روحانی نام‌‌برده» را از جنس «تکفیر» خود دانسته است و با اشاره به آنچه در مصر بر نصر حامد‌ ابوزید رفت، در مذمت چنین عملی سخن گفته است. ورای طعنه‌‌های کلامی رد و بدل شده میان طرفین که متاسفانه حکایت آن در میان روشنفکران ایرانی متواتر است، با دکتر علیرضا علوی‌‌تبار درباره ریشه‌‌های معرفتی و تبعات این اختلاف فکری به گفت‌‌وگو نشسته‌‌ایم. در دهه۷۰ فهم عمومی جامعه ایرانی این بود که کسانی چون محسن کدیور، عبدالکریم سروش، محمد مجتهد شبستری و… در یک مجموعه تحت عنوان روشنفکری دینی قرار دارند و می‌‌توان نظرات آنها را مشابه هم ارزیابی کرد. اینک اما مناسبات این متفکران، به وضعیتی شبه تکفیرگونه رسیده است. دلایل عمده وضعیتی که اینک میان سروش و کدیور پیش آمده است در چیست؟ آیا این امر به طرح نظریه‌‌های جدید سروش (رویای رسولانه و نظریه دین و قدرت) برمی‌‌گردد یا ریشه‌‌هایی دیرینه‌‌تر دارد؟ ریشه بحث فعلی میان سروش و کدیور به مقال, ...ادامه مطلب

صدانت مقاله ابوالقاسم فنائی با عنوان «در باب اسلام، مسلمانی، و روشنفکری دینی» در باب اسلام، مسلمانی، و روشنفکری دینی ابوالقاسم فنائی به نظر می‌رسد در بحثی که اخیراً درباره‌یِ نظریه‌های جدید برخی از روشنفکران دینی مطرح شده چهار پرسش زیر با یکدیگر خلط می‌شوند: چه کسی مسلمان است و چه کسی مسلمان نیست؟ چه کسی روشنفکر دینی است و چه کسی روشنفکر دینی نیست؟ چه چیزی را می‌توان به اسلام نسبت داد؟ یا اسلام چیست؟ چه کسی حق دارد چیزی را به اسلام نسبت دهد؟ من بدون اینکه از اشخاص نام ببرم، می‌کوشم در این رابطه نکاتی را مطرح کنم و امیدوارم این نکات به برطرف شدن برخی از ابهامات کمک کند. چه کسی مسلمان است و چه کسی مسلمان نیست؟ موضوع بحثِ کسانی که در این زمینه انتقادهایی را به نظریه‌های جدید برخی از روشنفکران دینی وارد کرده‌اند پرسش سوم و چهارم و تا حدی پرسش دوم است، نه پرسش نخست. تا آنجا که من می‌دانم منتقدان ادعا نکرده‌اند که این روشنفکران مسلمان نیستند. بلکه بر عکس بر مسلمان بودن آنان تأکید و تصریح کرده‌اند؛ و بعضاً در قالب این تعبیر که «مسلمان کسی است که بگوید من مسلمانم»، معیار خود را درباره‌یِ اینکه چه کسی مسلمان است نیز به‌دست داده‌اند. بعلاوه، حتی در مقام توصیف این روشنفکران به تجدیدنظر طلبْ همواره از تعبیراتی همچون «مسلمانانِ تجدیدنظر طلب» استفاده کرده‌اند که نشان‌دهنده‌یِ این است که مسلمان بودنِ آنان را مفروض و مفروغ عنه گرفته‌اند. بنابراین، محل نزاع در اینجا این نیست که چه کسی مسلمان است و چه کسی مسلمان نیست یا چه کسی از اسلام خارج شده است. روشن است که نقد یک نظریه و اعلام ناسازگار بودن آن با اسلام به هیچ وجه به معنای تکفیر صاحب آن نظریه نیست. ادعای ناسازگاری یک نظریه با اسلام غیر از , ...ادامه مطلب